Rządząca Białymstokiem Koalicja Obywatelska przy współudziale radnych PiS w 2023 roku uchwaliła skrajnie niekorzystne dla rodzimych przedsiębiorców warunki przekształcenia wieczystego użytkowania we własność.
W 2023 r. Sejm dopuścił możliwość likwidacji wieczystego użytkowania naliczanego dla gruntów z działalnością gospodarczą. W nowym prawie zapisano, że opłata wykupowa ma stanowić nie mniej niż 20-krotność bieżącej opłaty rocznej lub rynkową cenę gruntu na dzień zawarcia umowy.
Poniżej brzmienie art. 69 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczącego zasad wykupu:
Cenę nieruchomości gruntowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu, ustala się w wysokości nie niższej niż dwudziestokrotność kwoty stanowiącej iloczyn dotychczasowej stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz wartości nieruchomości gruntowej określonej na dzień zawarcia umowy sprzedaży, jednak nie wyższej niż wartość nieruchomości gruntowej określona na dzień zawarcia umowy sprzedaży.
Pokłosiem ustawy sejmowej z 2023 r., jest uchwała białostockiej Rady Miejskiej LXXVI/1068/23, będąca wspólnym dziełem radnych Koalicji Obywatelskiej i PiS-u.
Grupa sprawująca władzę w Białymstoku wbrew intencjom ustawodawcy i zapisem o 20-krotności nie zamierzała jednak sprawiedliwie potraktować rodzimych przedsiębiorców i uwzględniać faktu, że przez dekady opłacali oni wieczyste użytkowanie. Zdecydowała, że w Białymstoku zastosuje dopuszczoną ustawą najwyższą możliwą cenę wykupu.
Wspomnianą uchwałą RM LXXVI/1068/23 z 27 listopada 2023 r. rada przyjęła maksymalnie zaporowe warunki przekształcenia wieczystego użytkowania we własność:
§ 1. 1. Postanawia się, że cena nieruchomości gruntowej sprzedawanej na rzecz jej użytkownika wieczystego zostanie ustalona w wysokości wartości nieruchomości gruntowej określonej na dzień zawarcia umowy sprzedaży, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zasada przyjęta w ust. 1, dotyczy użytkowników wieczystych, którzy do 31 sierpnia 2024 r. wystąpią z żądaniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości na ich rzecz, o ile nieruchomość ta nie podlega włączeniom ustawowym.
Kto i jak głosował
Najwyższą dopuszczalną cenę wykupu poparli radni KO i częściowo PiS:
Katarzyna Bagan-Kurluta, Alicja Biały, Jacek Chańko, Jowita Chudzik, Jarosław Grodzki, Katarzyna Jamróz, Ksenia Jachimowicz, Elżbieta Kadłubowska, Zbigniew Klimaszewski, Karol Masztalerz, Joanna Misiuk, Andrzej Perkowski, Łukasz Prokorym, Mateusz Sawicki, Marek Tyszkiewicz, Konrad Zieleniecki.
Nikt nie sprzeciwił się uchwale.
Wstrzymali się od głosu następujący radni: Katarzyna Ancipiuk, Henryk Dębowski, Paweł Myszkowski, Sebastian Putra, Agnieszka Rzeszewska, Katarzyna Siemieniuk.
Nie brali udziału w głosowaniu: Maciej Biernacki, Rafał Grzyb, Piotr Jankowski, Tomasz Kalinowski, Stefan Nikiciuk.
Określając białostockie zasady wykupu nie skorzystano z zapisu ustawowego, mówiącego o opłacie w wysokości 20-krotności dotychczasowej opłaty rocznej, mimo że doskonale wiedziano, że mieszkańcy Białegostoku od dnia objęcia lokali z dzierżawą gruntów, co roku, przez wiele lat płacili do UM wieczyste użytkowanie, np. przez 25 lat lub dłużej. Nie sposób zakładać, że Tadeusz Truskolaski nie wiedział o tym fakcie, decydując się na najwyższą możliwą opłatę. Niewątpliwie wspólna decyzja KO-PiS (brak sprzeciwu pisowców) w zakresie ceny wykupu bardziej przypomina politykę władzy okupacyjnej niż reprezentowanie mieszkańców i dbanie o ich dobro.
Jaki skutek finansowy wywołało rozwiązanie narzucone przez KO-PiS?
Poniżej przykład kosztu przekształcenia wieczystego użytkowania we własność dla lokalu o powierzchni 28,5 m2 z udziałem w gruncie 51,53 m2, znajdującego się na osiedlu Słoneczny Stok.
Wieczyste użytkowanie za ten lokal za rok 2023 kosztowało 750,44 zł. Przy zastosowaniu ustawowej 20-krotności opłaty rocznej cena wykupu wyniosłaby 15.008,80 zł, co zważywszy na dotychczasowe wieloletnie opłacanie przez użytkownika wieczystego użytkowania, byłoby racjonalnym i uczciwym rozwiązaniem.
Grupa KO-PiS nie skorzystała jednak z opcji 20-krotności. Działając w porozumieniu zastosowała najwyższą możliwą stawkę wykupu: cenę rynkową gruntu na dzień zawierania umowy. Czyli dla przywołanego przykładowego lokalu przekształcenie wieczystego użytkowania we własność na zasadach grupy KO-PiS nie kosztowałoby 15 tys. zł, a szacunkowo ponad 56 tys. złotych! (udziały 51,53 m2 x 1100 zł/m2 = 56.683,00 zł).
Trzeba przyznać, że to najperfidniejsze z możliwych rozwiązań, bowiem ceny gruntów w Białymstoku są sztucznie podbijane wskutek celowego niedopuszczania do uchwalania planów zagospodarowania przestrzennego.
Poniżej wypowiedź radnego PiS nt. procederu reglamentowania planów zagospodarowania przestrzennego i spekulowania cenami mieszkań (źródło: Radio Wnet – debata kandydatów na prezydenta Białegostoku):
Dlaczego zastosowano rozwiązanie tak drastyczne krzywdzące białostoczan? Oficjalnym pretekstem jest ogromne zadłużenie Białegostoku i rzekoma troska o finanse miasta. Jednak w rzeczywistości jest to tylko pozór, bowiem wieczyste użytkowanie płacą praktycznie wyłącznie rodzimi drobni przedsiębiorcy, a że po latach działalności TT zostało ich już w Białymstoku relatywnie niewielu, to dochody z wieczystego użytkowania nie mają żadnego istotnego wpływu na budżet miasta. Przykładowo za 2023 rok wpływy za wieczyste użytkowanie według sprawozdania finansowego wyniosły zaledwie 15 mln zł przy całościowych dochodach miasta ponad 2,2 miliarda złotych (czyli wieczyste użytkowanie to zdecydowanie poniżej 1% budżetu miasta). Więcej o budżecie >> Dla porównania w roku 2021 z wieczystego uzyskano 13,2 mln zł. Zatem liczby jednoznacznie dowodzą, że 18-letnie blokowanie mieszkańcom płacącym wszystkie podatki, możliwości przekształcenia wieczystego użytkowania na racjonalnych zasadach ma inne przyczyny.
Rzeczywistych powodów jest kilka. Uniemożliwianie racjonalnej likwidacji wieczystego użytkowania jest elementem metodycznego zwalczania rodzimej przedsiębiorczości postrzeganej jako konkurencja dla działającego w Białymstoku obcego kapitału. Wojna z białostoczanami prowadzącymi firmy trwa od wielu lat. Ma swoje spektakularne odsłony (np. zniszczenie centrum handlowego na Jurowieckiej; zburzenie CH Park przy PKS – powstanie tam parking) oraz mniejsze epizody (np. niszczenie pojedynczych sklepów. Przeczytaj więcej >>).
Ważną bronią w gospodarczej wojnie z mieszkańcami pod względem finansowym jest m.in. wieczyste użytkowanie, wykorzystywane jako narzędzie podwyższania kosztów mikrofirmom i obniżania ich konkurencyjności w starciu np. z Auchan, Carrefour, Leroy Merlin, Castorama i innymi.
Wbrew pozorom tysiące jednoosobowych firm to łącznie poważna konkurencja dla sieci handlowych, odbierająca im rocznie w Białymstoku setki milionów złotych przychodów. Ponadto istnienie polskiej konkurencji i na dodatek z własnym zapleczem lokalowym to również przyczyna zmniejszania się zysków dla właścicieli galerii handlowych oferujących lokale do wynajmu. W związku z tym, podobnie jak z białostocką polityką mieszkaniową (jak opisał ją Henryk Dębowski) rugowanie rodzimej przedsiębiorczości poprzez pozbawianie lokali czy obciążanie białostoczan najwyższymi dopuszczalnymi opłatami, służy administracyjnemu ograniczaniu polskiej konkurencji, postrzeganej jako niepożądana w rozumieniu grup interesów.
Oprócz wymiaru biznesowego blokowanie rozwoju firm prowadzonych przez mieszkańców ma też znaczenie polityczne i społeczne. Nieistnienie w Białymstoku rodzimych firm, to innymi słowy nieistnienie tzw. klasy średniej, czyli warstwy społecznej realnie zdolnej do uczestniczenia w wyborach i kształtowania składu władz samorządowych. Wybory samorządowe 2024 w Białymstoku są dowodem sukcesu tej polityki zwalczania klasy średniej. Pierwszy raz w historii były to wybory z udziałem tylko jednego oddolnego niepartyjnego komitetu białostoczan, wystawiającego kandydata na prezydenta w mieście liczącym ponad 290 tysięcy mieszkańców. Aż trudno w to uwierzyć…
Prowadzisz w Białymstoku działalność gospodarczą? Płacisz wieczyste użytkowanie? Skontaktuj się z nami. Razem będziemy mogli więcej. Kontakt: stanislawbartnik[at]slonecznystok.pl
Zobacz jak inne gminy traktowały przedsiębiorców. Przeczytaj >>
Czy w Białymstoku jednoosobowa firma może płacić więcej podatku dochodowego niż hipermarket? Przeczytaj >>
Źródła:
https://www.kochanski.pl/przeksztalcenie-prawa-uzytkowania-wieczystego-w-prawo-wlasnosci-na-wniosek/